Οριστικό τέλος στη βενζίνη και το diesel
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον καθορισμό του στόχου μηδενικών εκπομπών CO2 μέχρι το 2035 για νέα αυτοκίνητα και ημιφορτηγά, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Fit for 55».
Ειδικότερα το Κοινοβούλιο με 340 ψήφους υπέρ, 279 κατά και 21 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη συμφωνία που επετεύχθη με το Συμβούλιο σχετικά με τα αναθεωρημένα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από καινούρια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά, με βάση τους υψηλότερους στόχους που έχει θέσει η ΕΕ για το κλίμα.
Η νέα νομοθεσία καθορίζει τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε να μηδενιστούν από το 2035 οι εκπομπές CO2 που παράγουν τα καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Συγκεκριμένα, στόχος είναι να μειωθούν οι εκπομπές αυτές κατά 100% σε σύγκριση με το 2021. Οι νέοι κανόνες θεσπίζουν επίσης ενδιάμεσους στόχους μείωσης των εκπομπών για το 2030: 55% για τα αυτοκίνητα και 50% για τα ημιφορτηγά.
Ο κανονισμός προβλέπει και άλλα σημαντικά μέτρα:
– Μέχρι το 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει μια νέα μεθοδολογία, με βάση την οποία θα υπολογίζονται και θα υποβάλλονται τα στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές CO2 που παράγουν καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά που πωλούνται στην ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, θα υποβάλει, όπου χρειάζεται, και σχετικές νομοθετικές προτάσεις.
– Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταγράψει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις οριακές τιμές εκπομπών και τα δεδομένα κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας σε πραγματικές συνθήκες. Επίσης θα υποβάλει έκθεση σχετικά με το πώς ο κάθε κατασκευαστής θα μπορέσει να προσαρμόσει τις εκπομπές CO2 των οχημάτων του και θα προτείνει κατάλληλα μέτρα παρακολούθησης.
– Όσοι κατασκευαστές παράγουν μικρό αριθμό οχημάτων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους (δηλαδή 1.000 έως 10.000 καινούρια αυτοκίνητα ή 1.000 έως 22.000 καινούρια ημιφορτηγά) έχουν δικαίωμα να εξαιρεθούν από τους κανόνες αυτούς έως το τέλος του 2035. Όσοι ταξινομούν λιγότερα από 1.000 νέα οχήματα ετησίως θα εξακολουθούν να εξαιρούνται και μετά την διορία αυτή.
– Ο υφιστάμενος μηχανισμός κινήτρων για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV) επιβραβεύει όσους κατασκευαστές πωλούν περισσότερα τέτοια οχήματα (με εκπομπές από 0 έως 50 g CO2/km, όπως ηλεκτρικά οχήματα και υβριδικά plug-in με καλές επιδόσεις) επιτρέποντάς τους να υπόκεινται σε χαμηλότερους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2. Ο μηχανισμός αυτός θα προσαρμόζεται με βάση τις αναμενόμενες τάσεις πωλήσεων. Από το 2025 έως το 2029 ο δείκτης αναφοράς ZLEV ορίζεται στο 25% για τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων και στο 17% για τα νέα ημιφορτηγά. Από το 2030 το εν λόγω κίνητρο θα καταργηθεί.
– Από το τέλος του 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύει κάθε δύο χρόνια έκθεση στην οποία θα αξιολογεί την πρόοδο που επιτυγχάνεται σε σχέση με τον στόχο μηδενισμού των εκπομπών στις οδικές μεταφορές.
Ο εισηγητής Jan Huitema (Renew, Ολλανδία) ανέφερε: «Ο κανονισμός αυτός προσφέρει κίνητρα για την παραγωγή οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών. Περιλαμβάνει μια φιλόδοξη αναθεώρηση των στόχων για το 2030 και ορίζει ότι οι εκπομπές πρέπει να μηδενιστούν από το 2035. Οι στόχοι αυτοί είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και εξασφαλίζουν ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την αυτοκινητοβιομηχανία, τονώνοντας την καινοτομία και τις επενδύσεις από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων. Για τους καταναλωτές θα γίνει φθηνότερο να αγοράζουν και να οδηγούν οχήματα μηδενικών εκπομπών, ενώ θα επιταχυνθεί και η δημιουργία μιας αγοράς μεταχειρισμένων οχημάτων. Με αυτόν τον τρόπο η βιώσιμη οδήγηση θα καταστεί προσβάσιμη σε όλους».
Επόμενα βήματα
Μετά την τελική ψηφοφορία στην ολομέλεια, τα κείμενα θα πρέπει να εγκριθούν επισήμως από το Συμβούλιο, ώστε να δημοσιευτούν αμέσως μετά στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Προειδοποιήσεις
Η σημερινή ψηφοφορία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τους στόχους CO2 σε αυτοκίνητα και ημιφορτηγά πρόκειται να επισφραγίσει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον περασμένο Οκτώβριο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Αυτό ουσιαστικά θα έχει ως αποτέλεσμα την απαγόρευση της πώλησης παραδοσιακών οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης το 2035, καθιστώντας την ΕΕ την μοναδική παγκόσμια περιοχή που θα γίνει πλήρως ηλεκτρική.
«Ο κλάδος μας ανταποκρίνεται στην πρόκληση της παροχής οχημάτων μηδενικών εκπομπών», δήλωσε η Γενική Διευθύντρια του ACEA, Sigrid de Vries.
Πράγματι, χάρη στις συνεχείς επενδύσεις του κλάδου, το 2022 περισσότερα από ένα στα πέντε νέα αυτοκίνητα που πωλήθηκαν στην ΕΕ φόρτιζαν στην πρίζα. Η ευρωπαϊκή αγορά πρόκειται να πάρει το προβάδισμα στις υπόλοιπες περιοχές του κόσμου έως το 2030, όταν το μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία αναμένεται να ξεπεράσει το 70%.
Όλοι οι ενδιαφερόμενοι πρέπει τώρα να συνεργαστούν επειγόντως για να εγγυηθούν την πρόσβαση στις πρώτες ύλες που απαιτούνται για την ηλεκτροκίνηση, να καταστήσουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα προσιτά προϊόντα μαζικής αγοράς, να μετριάσουν τις αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση και να δώσουν τη δυνατότητα στους ευρωπαίους πολίτες να φορτίζουν το ηλεκτρικό τους όχημα γρήγορα και εύκολα. Στο πλαίσιο της αναθεώρησης του κανονισμού CO2 που προβλέπεται για το 2026, ο ACEA ζητά σαφείς οδηγίες για την παρακολούθηση της προόδου σε όλους αυτούς τους τομείς.
«Όλες οι προσπάθειες και οι επενδύσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι προσανατολισμένες προς την κινητικότητα με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Είναι σημαντικό όλες οι πολιτικές και οι κανονισμοί της ΕΕ να ευθυγραμμίζονται και να υποστηρίζουν αυτόν τον στόχο» τονίζει η κ. De Vries.
Ωστόσο ο ACEA προειδοποιεί ότι η οδηγία ρύπων Euro 7 που είναι στο τραπέζι κινδυνεύει να αποσπάσει την προσοχή των αυτοκινητοβιομηχανιών από αυτήν την επιταχυνόμενη οδό μηδενικών εκπομπών.